27 lutego 2023 odbyło się spotkanie Warszawskiego Towarzystwa Genealogicznego, podczas którego prelekcję na temat Wybrane pozametrykalne źródła staropolskie dla Mazowsza poprowadził Tomasz Mazewski, członek WTG.
Materiały związane z prezentacją znajdują na jego stronie https://ziemiazakroczymska.wordpress.com/
Ubogie metryki po łacinie są oznaką wejścia z naszymi badania genealogicznymi w okres staropolski, przynajmniej dla Mazowsza. Metryki te są zwykle skąpe w informacje dotyczące, np. imion rodziców nowożeńców. Wnioskowanie na podstawie tylko metryk kościelnych jest zwykle procesem trudnym. Większość genealogów posiłkuje się wtedy herbarzami, jeśli bada szlacheckich przodków lub kończy poszukiwania.
Tomasz Mazewski starał się pokazać, że okres staropolski ma dużo więcej źródeł niż tylko metryki. Według niego księgi grodzkie i ziemskie nie są tak straszne, jak je malują. Ukazują one nie tylko suche fakty jak sprzedaż czy kupno wsi, zastawy i pokwitowania, ale również mentalność dawnych ludzi. W księgach sądowych zawarte są również inwentarze dóbr opisujące nie tylko dwory, ale i budynki chłopów z danej wsi. Kolejnym źródłem są Metryki Koronne, które nie zawierają samych najważniejszych dokumentów dotyczących największych rodów dla Rzeczpospolitej Polskiej, ale także informacje o sprzedaży czy kupnie wsi drobnej szlachty mazowieckiej. Przedstawił też ich burzliwą historię i zaprezentował, czym Metryki Koronne różnią się od Metryki Księstwa Mazowieckiego.
Tomasz Mazewski genealogią zajmuje się wnikliwie od kilku lat. Wszyscy przodkowie, których udało mu ustalić, pochodzą z Mazowsza. Szczególnym dla niego terenem poszukiwań genealogicznych jest historyczna Ziemia Zakroczymska, z której pochodzi ponad połowa jego przodków.